Τα βουνά της χώρας μας κρύβουν μαγευτικές ομορφιές και προσφέρονται για εξερεύνηση.
Το σπορ για το οποίο μιλάμε είναι η ορειβασία και μάλιστα η δημοφιλέστερη μορφή της, η ορεινή πεζοπορία, ένα σπορ που όλοι μπορούμε να κάνουμε. Είναι μια ενασχόληση που μας βοηθά να βελτιώσουμε τη φυσική μας κατάσταση, να έρθουμε σε επαφή με τη φύση, να αποδράσουμε από τη ρουτίνα της καθημερινότητας και να βιώσουμε την αίσθηση της ελευθερίας πατώντας την κορυφή του βουνού.
Η ορεινή πεζοπορία στα μονοπάτια ενός βουνού, χωρίς απαραιτήτως να στοχεύουμε στην κατάκτηση της πιο ψηλής κορυφής, είναι η πιο απλή και δημοφιλής μορφή ορειβασίας με την οποία μπορεί εύκολα να ασχοληθεί ο καθένας μας. Ορεινή πεζοπορία είναι η ανάβαση, η διάσχιση και η κατάβαση στα μονοπάτια ενός βουνού, για την οποία αν δεν υπάρχει μεγάλος βαθμός δυσκολίας, δεν απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις.
Οι αντίξοες συνθήκες που μπορεί να επικρατούν στο βουνό, ο αγώνας για να φτάσουμε στον προορισμό μας, είτε πρόκειται για το καταφύγιο όπου θα διανυκτερεύσουμε είτε για την κορυφή, η αλληλεγγύη που αναπτύσσεται με τα μέλη της ομάδας, η άγρια ομορφιά του βουνού και η επαφή με τη φύση συνθέτουν το πραγματικό νόημα της ορειβασίας, εξηγούν οι έμπειροι ορειβάτες
Τα οφέλη για την υγεία
Η ορεινή πεζοπορία συμβάλλει στην ενδυνάμωση του καρδιοαναπνευστικού συστήματος, καθώς και στην εκγύμναση όλου του σώματος και ιδιαίτερα των ποδιών, ενώ και αν χρησιμοποιούμε και μπατόν γυμνάζουμε και το άνω μέρος του κορμού.
Χρειάζεται να είμαι γυμνασμένος;
Για να ξεκινήσουμε την ορεινή πεζοπορία (σε ένα βατό μονοπάτι), δεν απαιτείται να είμαστε γυμνασμένοι. Σταδιακά, καθώς συνεχίζουμε την ενασχόλησή μας με αυτό το σπορ και βελτιώνεται η φυσική μας κατάσταση, μπορούμε σιγά σιγά να συνεχίσουμε και σε πιο απαιτητικές διαδρομές.
Ο βασικός εξοπλισμός
Ο εξοπλισμός και ο ρουχισμός που χρειάζεται ένας πεζοπόρος – ορειβάτης διαφοροποιείται ανάλογα :
• την εποχή (χειμώνα ή καλοκαίρι)
• τις ώρες της διαδρομής (αν η διαδρομή είναι πχ 2 ώρες, 10 ώρες ή αν είναι μερικές μέρες)
• το υψόμετρο που θα κινηθεί η διαδρομή (πρέπει να ληφθεί υπ΄ όψιν ότι κάθε 1000μ. υψομετρική διαφορά η θερμοκρασία μειώνεται 7 βαθμούς).
• το είδος του εδάφους που κινείται η διαδρομή
• εάν θα υπάρχει διανυκτέρευση στο βουνό κλπ.
Ορειβατικό παπούτσι: Mποτάκι που κρατά τον αστράγαλο και με ανάγλυφο πέλμα στην σόλα το οποίο φοράμε χειμώνα και καλοκαίρι. Προστατεύει το πέλμα από τις πέτρες στα μονοπάτια, προσφέρει σταθερότητα στο πόδι για την αποφυγή διαστρέμματος ενώ η σόλα του είναι ειδική για τα εκτός δρόμου εδάφη που θα κινηθούμε.
Το μπουφάν ή το τζάκετ (αντιανεμικό): Η διάκριση τους είναι λίγο ασαφής. Μπουφάν θα ορίζαμε το προϊόν που έχει επένδυση και κυρίως χρησιμοποιείται για να προσφέρει ζέστη κατά τη διάρκεια των στάσεων, ενώ το τζάκετ χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση του αέρα, ενώ είναι από αναπνέοντα υλικά για να μην ιδρώνει ο πεζοπόρος. Θα πρέπει να μας προστατεύει από τον άνεμο, τη βροχή και το χιόνι.
Ισοθερμικά ρούχα: Μας κρατάνε ζεστούς, απομακρύνουν την υγρασία από το δέρμα μας και στεγνώνουν πολύ γρήγορα.
Το σακίδιο: Τα ορειβατικά σακίδια ποικίλλουν σε μέγεθος ανάλογα με το είδος της ανάβασης. Σε μια πεζοπορία λίγων ωρών για παράδειγμα, αρκεί ένα μικρό σακίδιο (χωρητικότητας 20-30 λίτρων), στο οποίο μπορούμε να βάλουμε το κολατσιό μας, ένα μπουκάλι νερό, ένα μικρό φαρμακείο (με γάζες, ιωδιούχο αντισηπτικό διάλυμα, απολυμαντικό, κρέμα για τσιμπήματα-εγκαύματα, αυτοκόλλητα έμπλαστρα κλπ.), δεύτερο ζευγάρι κάλτσες.
Αν πρόκειται για μια διήμερη εκδρομή με διανυκτέρευση σε καταφύγιο, τότε χρειαζόμαστε μεγαλύτερο σακίδιο (ώστε να χωράει μια αλλαξιά ρούχα, τρόφιμα και έναν υπνόσακο) χωρητικότητας 40-50 λίτρων.
Μπατόν: Παρόμοια με αυτά του σκι, είναι τηλεσκοπικά και ρυθμίζονται ανάλογα το ύψος του πεζοπόρου. Πολύ χρήσιμα ειδικά όταν μεταφέρει κανείς βαρύ σακίδιο, για προστασία από τις πτώσεις σε μεγάλες κατηφόρες, ενώ βοηθούν στην σωστότερη κατανομή του βάρους του πάνω μέρους του σώματος. Τα μπατόν παρέχουν μεγαλύτερη ευστάθεια τόσο σε ανηφορικές όσο και σε κατηφορικές διαδρομές, ενώ αποφορτίζουν και μειώνουν την καταπόνηση στα γόνατα έως και 40%.
Τα αξεσουάρ: Σε αυτά ανήκουν ο σκούφος, τα γάντια, τα γυαλιά ηλίου και οι γκέτες.
Οι ορεινές διαδρομές
Ο βαθμός δυσκολίας μιας διαδρομής ορεινής πεζοπορίας ποικίλει. Μπορεί, λόγου χάρη, να περπατήσουμε για 2-3 ώρες σε ένα σχετικά βατό μονοπάτι, να κάνουμε μια ορειβατική εξόρμηση στο βουνό το Σαββατοκύριακο διανυκτερεύοντας σε ένα καταφύγιο, πολυήμερες διασχίσεις και αναβάσεις, αλλά και με αντίξοες καιρικές συνθήκες σε χιόνι για τους πιο έμπειρους.
Μορφές πεζοπορίας
Αν χωρίζαμε τις μορφές πεζοπορίας σε κατηγορίες, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι τρεις.
Είναι αυτονόητο ότι υπάρχουν διαδρομές που δεν ταιριάζουν ακριβώς σε μια κατηγορία.
Απλή πεζοπορία: Η διαδρομή είναι απλή χωρίς δυσκολίες. Γίνεται στη φύση και απευθύνεται σε όλους
Ορεινή πεζοπορία: Η διαδρομή είναι κυρίως στα βουνά, μπορεί να είναι εύκολη ή αρκετά απαιτητική, ενώ ανάλογα, μπορεί να χρειάζεται εξοπλισμός και καλή φυσική κατάσταση
Ορειβασία: Ο γενικός αυτός όρος των δραστηριοτήτων βουνού σημαίνει δύσκολη διαδρομή πολλών ωρών με μεγάλη υψομετρική διαφορά και τυχόν άσχημες καιρικές συνθήκες, όπου χρειάζεται πολύ καλός εξοπλισμός και άριστη φυσική κατάσταση.
Βαθμοί δυσκολίας Πεζοπορικών – Ορειβατικών διαδρομών
Ο χαρακτηρισμός του βαθμού δυσκολίας μιας διαδρομής είναι αρκετά περίπλοκος και εξαρτάται από τις ικανότητες του πεζοπόρου και την υποκειμενική κρίση αυτού που τη χαρακτήρισε.
Ο βαθμός δυσκολίας λαμβάνει υπ’ όψιν την περίοδο που θα πραγματοποιηθεί η διαδρομή (καλοκαίρι- χειμώνας).
Α: Εύκολη πεζοπορική διαδρομή, διάρκειας μέχρι 5 ωρών και μέχρι 300μ. θετική υψομετρική διαφορά. Μπορούν να συμμετέχουν και αρχάριοι.
Β: Εύκολη πεζοπορική ανάβαση ή διάσχιση, διάρκειας μέχρι 8 ωρών σε χαμηλά βουνά και μέχρι 800μ. θετική υψομετρική διαφορά. Μπορούν να συμμετέχουν και αρχάριοι, με καλή όμως φυσική κατάσταση και τον ανάλογο εξοπλισμό.
Γ: Αναβάσεις μονοήμερες, διήμερες ή τριήμερες, σε ψηλά βουνά ή διασχίσεις, διάρκειας άνω των 8 ωρών. Απαιτείται καλή φυσική κατάσταση, γνώσεις και ανάλογος εξοπλισμός.
Δ: Ορειβατικές χειμερινές αναβάσεις μεγάλης διάρκειας με απαραίτητη τη χρήση πιολέ – κραμπόν ή πολυήμερες διασχίσεις με πολύωρες καθημερινές πορείες. Απαιτούνται γνώσεις, πολύ καλή φυσική κατάσταση και ο ανάλογος εξοπλισμός.
Ε: Δύσκολες, πολύωρες χειμερινές αναβάσεις. Απαραίτητη χρήση πιολέ – κραμπόν, αναρριχητικές γνώσεις χειμερινού βουνού και πλήρης χειμερινός εξοπλισμός. Απαιτείται άριστη φυσική κατάσταση.
Το σύμβολο + προστίθεται στο βαθμό δυσκολίας όταν υπάρχουν αναρριχητικά περάσματα, εκτεθειμένες κόψεις, λούκια, ή κλίσεις χιονιού/πάγου από 40⁰ και πάνω.
