Ανάλογα με την κατηγορία της πεζοπορίας, τη διάρκεια και την εποχή (Χειμώνα ή Καλοκαίρι) διακρίνεται και ο πεζοπορικός ρουχισμός & εξοπλισμός.
Παρακάτω θα βρείτε μία αναλυτική παρουσίαση των απαραίτητων υλικών για τη σωστή πεζοπορία.
Ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας, η πεζοπορία χωρίζεται σε τρείς βασικές κατηγορίες:
– Απλή Πεζοπορία
Πραγματοποιείται σε εδάφη με πολύ μικρή κλίση δίχως μεγάλη υψομετρική διαφορά και χρειάζεται ελαφρύς εξοπλισμός. Είναι το είδος της πεζοπορίας που είναι προσιτό σε όλους και μπορεί να γίνει οπουδήποτε αρκεί να υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον. Η απλή πεζοπορία αποτελεί ιδανική σωματική και κοινωνική δραστηριότητα.
– Ορεινή Πεζοπορία
Πρόκειται για το επόμενο στάδιο της πεζοπορίας. Το έδαφος είναι ορεινό και έτσι οι δυσκολίες που παρουσιάζονται έχουν σαν αποτέλεσμα να διανύονται λιγότερα χλμ. ανά ώρα. Ο εξοπλισμός είναι περισσότερο εξειδικευμένος, ιδιαίτερα τη χειμερινή περίοδο επιβάλλεται να είναι ο κατάλληλος.
Η ορεινή πεζοπορία μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε βουνό με βασικό χαρακτηριστικό της την υψομετρική διαφορά της διαδρομής. Η πραγματοποίηση πεζοπορίας σε υψόμετρα πάνω από τα 1000μ. κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορεί να γίνει εξαιρετικά δύσκολη λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών. Όσοι ασχολούνται με την ορεινή πεζοπορία πρέπει να είναι εξασκημένοι και να είναι ικανοί να αντιμετωπίσουν πιθανές δυσκολίες.
– Ορειβασία
Η ορειβασία είναι η δραστηριότητα – κίνηση στο περιβάλλον του βουνού, εντός η εκτός χαρτογραφημένων και σηματοδοτημένων μονοπατιών, με οποιεσδήποτε μετεωρολογικές συνθήκες.
Η δυσκολία μιας ορειβατικής διαδρομής εξαρτάται από την διάρκειά της, το ανάπτυγμά της, την υψομετρική διαφορά που καλύπτεται αλλά και τις τεχνικές δυσκολίες που περιέχει. Μια τέτοια δραστηριότητα μπορεί να διαρκεί από μερικές ώρες έως αρκετές ημέρες, επομένως ο απαιτούμενος εξοπλισμός είναι περισσότερο εξειδικευμένος, ειδικές μπότες, piolet, crampons, σχοινιά, καρφιά, κ.α.
Η δραστηριότητα απαιτεί καλή φυσική κατάσταση ώστε να ολοκληρώνεται στο συντομότερο δυνατό διάστημα, μειώνοντας έτσι την μακροχρόνια έκθεση του ορειβάτη στους κινδύνους του βουνού, ειδικά όταν οι συνθήκες είναι ακραίες.
Ρουχισμός για μονοήμερες και πολυήμερες πεζοπορίες
Κατά τη διάρκεια μιας πορείας το ντύσιμο πρέπει να είναι πολύ ελαφρύ, ενώ αντίθετα ο πεζοπόρος πρέπει να ντύνεται καλά κατά τη διάρκεια των στάσεων. Τα πιο ζεστά ρούχα (μπουφάν – fleece) χρησιμοποιούνται μόνο κατά τις στάσεις και σπάνια κατά τη διάρκεια της πορείας εκτός από λίγες περιπτώσεις, όπου το κρύο είναι τσουχτερό αλλά και τότε αρκεί ένα τζάκετ πάνω από ένα θερμοεσώρουχο ή ένα πουκάμισο.
1. Ορειβατικά παπούτσια (διαφορετικά ανάλογα την εποχή)
Απλά trekking. Παπούτσια με εύκαμπτη σόλα που δεν είναι αδιάβροχα. Εξωτερικά μοιάζουν με καλά αθλητικά παπούτσια. Κατάλληλα για το καλοκαίρι και για πορείες μέχρι 5-6 ώρες (K).
Ημιάκαμπτα. Παπούτσια που η σόλα τους είναι ημιάκαμπτη αντέχουν σε μικρή βροχή, είναι ανατομικά και καλύπτουν τους αστράγαλους. Κατάλληλα για τις τρεις εποχές του χρόνου εκτός του χειμώνα, και για πολύωρες πορείες (K-X).
Άκαμπτα. Βαριά παπούτσια με άκαμπτη σόλα. Κατάλληλα για το χειμώνα και ειδικά για πορεία στο χιόνι και πολύωρες διαδρομές. Ζεστά και ανατομικά και αδιάβροχα προστατεύουν άψογα το πόδι. Δεν προσφέρονται για περπάτημα σε χωματόδρομους (Χ).
2. Κάλτσες
Τεχνικές κάλτσες που η σύνθεση τους είναι από μαλλί και τεχνητές ίνες. Ένα ζευγάρι είναι αρκετό στα σύγχρονα ορειβατικά παπούτσια. Χρήσιμο να έχει ο πεζοπόρος και ένα δεύτερο ζευγάρι στο σακίδιο του.
3. Παντελόνι
Η ποιότητα του εξαρτάται από την εποχή του χρόνου. Γενικά πρέπει να είναι ανθεκτικό για να μην σκίζεται εύκολα. Τους φθινοπωρινούς και τους χειμερινούς μήνες πρέπει να είναι από ύφασμα που να μην ποτίζει νερό. Πρέπει να είναι αρκετά φαρδύ για να γίνεται άνετα η κίνηση. Αποφύγετε τα σορτς και τα κοντά παντελόνια. Είναι ακατάλληλα για το βουνό.
4. Θερμοεσώρουχα
Κατασκευασμένα από τεχνητές ίνες είναι το ιδανικό ντύσιμο γιατί δεν κρατά ιδρώτα είναι ελαφρύ, ζεστό και δεν μυρίζει με αποτέλεσμα να υπερέχει από τα αντίστοιχα βαμβακερά. Υπάρχουν σε μπλούζα και κολάν και φοριούνται κάτω από τα ρούχα.
5. Fleece
Προϊόν από συνθετικές ίνες σε διάφορα πάχη έχει αντικαταστήσει το παλιό πουλόβερ. Ελαφρύ ζεστό και υδρόφοβο αποτελεί την ιδανική λύση σε συνδυασμό με το θερμοεσώρουχο. Χρήσιμο όταν κάνει κρύο, δεν προτείνεται κατά τη διάρκεια του περπατήματος παρά μόνο κατά τη διάρκεια των στάσεων.
6. Μπουφάν ή τζάκετ (αντιανεμικό)
Η διάκριση τους είναι λίγο ασαφής. Μπουφάν θα ορίζαμε το προϊόν που έχει επένδυση και κυρίως χρησιμοποιείται για να προσφέρει ζέστη κατά τη διάρκεια των στάσεων, ενώ το τζάκετ χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση του αέρα και πρέπει να είναι από αναπνέοντα υλικά για να μην ιδρώνει ο πεζοπόρος.
7. Γάντια
Αναγκαία κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Μάλλινα ή συνθετικά πρέπει να καλύπτονται από αδιάβροχη επένδυση για να μην βρέχονται.
8. Μαντήλι σωλήνα
Έχει αντικαταστήσει το κασκόλ. Χρήσιμο κατά την διάρκεια των χειμερινών αναβάσεων για προστασία του λαιμού αλλά και του κεφαλιού από το κρύο. Μετατρέπεται με μια κίνηση σε σκούφο, μαντήλι, κασκόλ.
9. Σκούφος
Χρειάζεται για να προστατεύει από το κρύο το κεφάλι και τα αυτιά κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
10. Μπαλακλάβα
Ειδικός λεπτός σκούφος που σκεπάζει όλο το κεφάλι αφήνοντας μόνο τα μάτια ελεύθερα. Χρήσιμος στις χιονοθύελλες και στο πολύ κρύο.
11. Καπέλο
Αναγκαίο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για να καλύπτει το κεφάλι από τον ήλιο.
12. Γυαλιά ηλίου
Αναγκαία το καλοκαίρι και στα χιόνια με ήλιο.
Εξοπλισμός για μονοήμερες και πολυήμερες πεζοπορίες
1. Σακίδιο
Το μικρό σακίδιο στηρίζεται στους ώμους είναι μέχρι 40 λίτρα που σημαίνει περίπου μέχρι 12 κιλά βάρος. Το μεγάλο σακίδιο έχει φαρδείς ιμάντες για τους ώμους και τη μέση, ιμάντες για τη στήριξη πιολέ και κραμπόν, ανατομική πλάτη και χωρά μέχρι 20 κιλά βάρος.
2. Γκέτες
Καλύπτουν τη γάμπα για να προφυλάσσουν τα άρβυλα από την είσοδο του χιονιού. Υποχρεωτικές στο χιόνι είναι χρήσιμες και σε περίπτωση πολλής λάσπης περισσότερο για να μην λερωθεί το παντελόνι.
3. Μπατόν
Είναι τηλεσκοπικά και ρυθμίζονται ανάλογα το ύψος του πεζοπόρου. Πολύ χρήσιμα στην πεζοπορία, χρησιμεύουν για προστασία από τις πτώσεις σε μεγάλες κατηφόρες και βοηθούν στην σωστότερη κατανομή του βάρους του πάνω μέρους του σώματος.
4. Πιολέ ή ορειβατική σκαπάνη
Χρησιμεύει για το περπάτημα και για προστασία στις πτώσεις στο χιόνι και στο πάγο.
5. Κραμπόν
Ειδικές σκάρες με καρφιά που τοποθετούνται κάτω από τα άκαμπτα άρβυλα για να μπορεί κανείς να περπατήσει με ασφάλεια στον πάγο.
6. Χιονορακέτες
Τοποθετούνται κάτω από τα άρβυλα προκειμένου να μην βουλιάζει κανείς στην πορεία του στο χιόνι.
7. Παγούρι
Αναγκαίο για τη μεταφορά νερού. Πολύ χρήσιμα τα κατασκευασμένα από ειδικό εύπλαστο υλικό με μεγάλες χωρητικότητες, 3-4 λίτρα, που προσαρμόζονται καλύτερα στο σακίδιο. Οπωσδήποτε άθραυστο και όχι γυάλινο.
8. Φακός με εφεδρικές μπαταρίες
Απαραίτητος από το απόγευμα και μετά και στην περίπτωση διανυκτέρευσης. Οι φακοί με λάμπες LED έχουν πλέον αντικαταστήσει τους κλασικούς φακούς.
9. Σουγιάς – Μαχαιροπήρουνο
Αναγκαία για το φαγητό και για μικρές εργασίες. Κατάλληλοι οι ελβετικοί σουγιάδες – πολυεργαλεία.
10. Φαρμακείο (ενδεικτικά)
Ενδεικτικά ένα φαρμακείο πρέπει να περιλαμβάνει: Γάζες απλές και για εγκαύματα, Λευκοπλάστ – Τραυμαπλάστ διαφόρων μεγεθών, Ελαστικοί επίδεσμοι, Ειδικές μεμβράνες για γρήγορη επούλωση πληγών (Compeed), Παυσίπονα, Τσιμπιδάκι, Ψαλιδάκι, Χαρτί και χαρτομάντηλα, Αλουμινοκουβέρτα για υποχρεωτική παραμονή στο ύπαιθρο το βράδυ.
11. Φαγητό
Ανάλογα τις ώρες πορείας. Σταθερές τροφές πέραν των άλλων, ξηροί καρποί, παστέλια κλπ.
Εξοπλισμός ασφαλείας
Χρήσιμος εξοπλισμός όπως: Χάρτης της περιοχής, Πυξίδα, Αλτίμετρο, Σκοινί 20–40 μέτρων – 6χιλ., Κιάλια μικρών διαστάσεων, GPS, Σφυρίχτρα, Θερμόμετρο, Κινητό τηλέφωνο.
Έξτρα εξοπλισμός για πολυήμερες πεζοπορίες
Για τις πορείες πάνω από μία μέρα και εφ’ όσον θα χρειαστεί κάποιος να διανυκτερεύσει στην ύπαιθρο χρειάζονται επιπλέον τα παρακάτω:
• Αντίσκηνο
Για ένα ή δύο άτομα θα πρέπει να είναι ελαφρύ εφ΄ όσον
πρόκειται να μεταφερθεί στην πλάτη.
• Υπόστρωμα
• Υπνόσακος
Ανάλογος της εποχής και της θερμοκρασίας
• Καμινέτο
• Μαγειρικά σκεύη
• Αναπτήρας και Σπίρτα θυέλλης